Registratieve Fotografie

Al geruime tijd ben ik lid van een amateurfotografenclub. Enkele jaren geleden was dat Fotokring Midden-Limburg en nu sinds een paar jaar ben ik lid van Fotokring Geleen.
Beide clubs hebben als één van de activiteiten het bespreken van foto's van leden al dan niet in wedstrijd verband, soms door de leden zelf, soms door een externe bespreker "beoordeler".

In bijna iedere bespreking van foto's hoor ik minstens één keer maar soms vaker de term "registratieve fotografie". Het erge daarbij is dan vaak dat deze term niet wordt uitgesproken als een vorm van fotografie maar als iets vies, iets smerigs iets "not done".

Maar wat is nu eigenlijk "registratieve fotografie"?

Zoeken op Internet levert de volgende definitie: registratie (audiovisuele)
opname waarbij de camera vastlegt wat zich voor de lens bevindt '

Wanneer we deze definitie aanhouden dan is het resultaat dat elke vorm van fotografie, elke foto die we bekijken registratieve fotografie is.

Jaren geleden heb ik met een beeldend kunstenaar een discussie gehad over dit onderwerp. Zijn standpunt was dat een fotograaf zich nooit kunstenaar mag noemen omdat welke vorm van fotografie dan ook een registratie is van de werkelijkheid. In zijn optiek moet een ware kunstenaar instaat zijn om een kunstwerk te maken (in welke vorm dan ook) zonder daarbij een zichtbaar onderwerp als uitgangspunt te hebben.

Wanneer we terugkijken op de geschiedenis van de fotografie komt de belangrijke rol die het medium speelt duidelijk naar voren. Vanaf het eerste begin van de ontwikkeling van de fotografie is het gebruikt om de geschiedenis in beeld vast te leggen. Hierdoor ontstond een meer natuurgetrouwe weergave van de realiteit. Na een lange periode van ontwikkeling werd de fotografie toegankelijk voor iedereen en ontstonden er verschillende toepassingen.

Al heel snel na de ontdekking van de fotografie werd er sprake van een scheuring tussen documentair en artistiek gebruik van de fotografie. Documentaire fotografen verlangden scherpte en nauwkeurigheid, terwijl artistieke fotografen dit niet per se probeerden te bereiken.
Deze tweedeling is in de loop der jaren als maar groter geworden.

Een van de belangrijke vormen van fotografie is "documentaire fotografie" een vorm van registratieve fotografie
Documentaire fotografie onderscheidt zich echter van pure registratieve fotografie door het feit dat de fotograaf zijn visie van de werkelijkheid in de foto laat zien.

Terug naar de kreet "registratieve fotografie". Eigenlijk is dit dus de bron van fotograferen en er is zeker niets mis mee. Maar wat bedoeld de bespreker/beoordeler van de foto nu eigenlijk wanneer hij/zij zegt: "dit is een registratieve foto" (en dus niet goed).
Wat ik in de loop der jaren heb kunnen opmaken uit deze loze kreet is dat er bedoeld wordt dat de maker van de foto stomweg op de ontspanknop heeft gedrukt zonder een bewuste keuze te maken.

Maar is dat wel zo?

Ik ben van mening dat fotografen of het nu beroeps- of amateurfotografen zijn, bij iedere foto die ze presenteren hebben nagedacht. Nagedacht over het onderwerp, het standpunt, de belichting, de compositie/uitsnede, de nabewerking en/of de presentatie.
Of de maker hierbij de juiste keuze heeft gemaakt en/of fouten heeft gemaakt (alhoewel; wat is fout en wat is goed) dat is een geheel andere discussie.

Kortom er kan in ieder geval nooit of te nimmer sprake zijn van registratieve fotografie in de negatieve zin.

Derhalve mijn advies dan ook aan personen die van mening zijn dat ze het werk van anderen moeten/mogen beoordelen: Schrap de term "registratieve fotografie" uit je woordenlijst en bespreek wat je ziet in de foto, bespreek je indruk/mening over de keuze(s) die de maker heeft genomen maar noem het nooit een "registratieve foto".

See you next time.